De opleiding van wandelgidsen in de European Ramblers' Association (ERA)
Zoals vermeld in het “Verklaring van Marcoussis” sinds mei 2005 is een gemeenschappelijke Europese norm voor de opleiding van wandelgidsen noodzakelijk.
1. Waarom hebben we gekwalificeerde training nodig?
Wandelen is een activiteit die, in de context van een verlangen om natuurlijke en menselijke omgevingen te ontdekken en te begrijpen, een passie creëert om te delen in een sfeer van goede wil.Een tijdverdrijf dat uithoudingsvermogen vereist, wandelen vereist een minimum aan kennis en voorbereiding in ruil voor een maximale van plezier en veiligheid. In de sociale context is het absoluut noodzakelijk dat de organisatoren vertrouwen op leiders die zowel competent als gekwalificeerd zijn. Omgaan met wandelen vereist onder andere dat bepaalde regels worden gevolgd.
- Vertrouwd zijn met de route in detail, de weersomstandigheden en eventuele specifieke aspecten van de gekozen omgeving.
- Zich voorbereiden door het beoordelen van de fysieke fitheid van het feest, het schema en door kennis op te doen van het te doorkruisen terrein.
- Zichzelf voorzien van de juiste uitrusting om de bescherming en veiligheid van het feest te garanderen.
- Op een gepaste manier handelen die inspanning bespaart, door bewust te blijven van mogelijke risico's en door de omgeving te respecteren.
- Zich aanpassen aan veranderende omstandigheden, de mogelijkheden van de partij, routewijzigingen en weten wanneer terug te keren als de omstandigheden verslechteren.
Om aan deze eisen te voldoen, is training van leiders een absolute noodzaak. Een trainingsprogramma met een gemeenschappelijke kern in elk land moet evolueren naar een geschikt competentieniveau om wandelen als activiteit te beheren en te organiseren. Elk programma moet daarom drie elementen bevatten:
- Technische vaardigheden
- Sociale vaardigheden
- Respect voor het milieu en het cultureel erfgoed
Het plezier van wandelen wordt verzekerd door het respecteren van bepaalde regels en de sociale groepscontext is de beste omgeving om hieraan bij te dragen door een grondige organisatie van de activiteit en een kwalitatief hoogstaand management.
2. Het opleiden van wandelgidsen / Gidsen voor beschermde natuurgebieden
De opleiding van wandelgidsen is een belangrijk onderdeel in het streven om de kwaliteit van begeleide wandelingen te optimaliseren en te borgen. Voor wat betreft de thema's “wandelen in de natuur en lokale geschiedenis/aardrijkskunde” is dit de basis voor een gezamenlijke beleveniswandeling. Wat een wandelaar graag zou willen weten over natuur en cultuur, wordt op hem overgebracht tijdens begeleide excursies die door wandelverenigingen in Europa worden georganiseerd. Daarom is de opleiding van wandelgidsen ook een aandachtspunt voor de European Ramblers' Association (ERA).
3. Doelen
De opleiding van wandelgidsen sluit aan bij de belangrijkste bekommernissen van de wandelverenigingen: mensen enthousiast maken voor het wandelen en hen kennis laten maken met de culturele en landschappelijke bijzonderheden van onze landen. Het doel van deze cursussen is het opleiden van geïnteresseerde clubleden, maar ook van niet-leden, tot wandelgidsen en tot gecertificeerde gidsen naar beschermde natuurgebieden die hun kennis op het gebied van natuur, cultuur en wandelspecifieke thema's kunnen doorgeven tijdens begeleide wandelingen georganiseerd door de plaatselijke takken van wandelverenigingen of door anderen. Het doel van deze wandelingen is om lichamelijke inspanning, sensuele waarnemingen en gevoelens en sensaties te combineren tot een totale wandelervaring.
4. Over welke wandelspecifieke kennis moet een wandelgids beschikken?
Uitgangspunten: De functie van de wandelgids/gids beschermde natuurgebieden van de wandelverenigingen is het zelfstandig organiseren van wandeltochten, deze met groepen uit te voeren en de deelnemers te begeleiden. Tijdens de wandeltocht zal de wandelgids/gids voor beschermde natuurgebieden geeft zijn kennis door over de samenhang van natuur, cultuur en geschiedenis van het platteland en zijn bewoners. Hij wijst op de noodzaak van natuurbescherming en eventuele praktische maatregelen. Voorwaarden voor toelating tot de opleiding zijn:
- 18 jaar oud
- Bewijs van verplichte deelname aan de cursus EHBO (niet ouder dan drie jaar)
- Fysieke fitheid om de training bij te wonen
- Voorwaarde om trainingen te volgen (Wandelen)
Onderwerpen van de training
De dagwandeling/rondleidingen:Voorbereiding, realisatie en opvolging van dagwandelingen/rondleidingen
Omgevingsbeleving, doelgroepgerichte wandelplanning
Meerdaagse wandeling:Planning en voorbereiding, concept
Organisatie en realisatie, opvolging
Oefeningen
Planning van een wandeltocht: Definitie van de route, afstand van de route, berekening van de wandeltijd, voortgangsplanning van dagwandelingen
Gezondheidsvoorzorg
Voeding, conditie, kleding en EHBO voor wandelaars, gedrag bij calamiteiten
Veiligheidstraining
Apparatuur
Communicatie- en leiderschapsdidactiek: Retoriek, vrije meningsuiting, efficiënt gebruik van tools: kaarten, kompas, GPS.
De wandelkaart/vrijetijdskaart: structuur en inhoud, interpretatie en hantering.
Basisontwerpvereisten voor terreinvormen
Gedrag in het open terrein, meteorologie
Taken van de wandelgids, juridische en aansprakelijkheidsvragen, reisrecht, verzekeringen voor het buitenland
Managementvragen, berekening en belastingen
Mens – cultuur – landschap: Genesis en geologie, evolutie van klimaat en vegetatie, land- en bosbouw, vormen van plattelandsbeheer, duurzaam bodemgebruik, exploitatieclaims, sociale vereisten
Ontwikkeling van de regionale economie (handwerk, industrie, transport, diensten)
Toerisme
Basisinformatie over de regionale geschiedenis, ontwikkeling van het cultuurlandschap (gebouwen, bouwstijlen)
Natuurhistorische basis van de regio: Leefruimtes en hun betekenis voor planten en dieren, ecologische systemen van de regio
Mens - cultuur - landschap: Regionale culturen, regionale folklore, basis van natuurbehoud, regionale en bovenregionale modellen, categorieën van beschermde gebieden, natuurbeschermingscontracten, programma's voor cultuurlandschappen, duurzaam landschap en regionale ontwikkeling
Toerisme:Wat is toerisme? Hoe werkt het? Toerisme marketing, marchantiseren van wandelarrangementen, kansen op samenwerkingen
Communicatie: Inleiding, basis en theorie van communicatie, communicatievormen, bewuste en onbewuste communicatie, communicatiestoornissen, spraak- en ademhalingstechnieken, lichaamstaal voor wandelbegeleiders
Praktische oefeningen in teamwork en rollenspel
Natuur- en avonturenpedagogiek: Basis van de natuur- en avonturenpedagogiek, de natuur als plaats van ecologisch onderwijs. Inzicht in het landschap, karakterisering van verschillende doelgroepen, basistips voor leiderschap in de natuur
Planning van rondleidingen, herkenning en presentatie van natuurlijke fenomenen
Avontuurlijke presentatie van landschap
Slotdiscussie avontuurlijke pedagogiek
Bespreking van het huiswerk dat bij de cursus hoort
Schriftelijk examen
Oplossing van vragen op een vragenlijst (meerkeuze):Uitwerking van een wandeltocht met beschrijving en persbericht
Praktijkexamen:Sluitwandeling met korte lezingen van de deelnemers over voorbereide onderwerpen.
Training organisaties
Voor opleidingsmogelijkheden in uw land, neem contact op met uw plaatselijke wandelorganisatie te bezoeken voor meer informatie.